BMW EfficientDynamics: Nánari upplýsingar um mælingaraðferðir á eldsneytisnotkun og koltvísýringslosun, auk upplýsinga um dísiltæknina.

Evrópusambandið og mörg önnur lönd víða um heim hafa einsett sér að draga verulega úr gróðurhúsalofttegundinni koltvísýringi. Dísilvélin spilar stórt hlutverk í að ná þessu loftslagsmarkmiði því að þegar upp er staðið geta dísilbílar státað af lágu koltvísýringsfótspori vegna þess hversu sparneytnir þeir eru. Dísilbíll sem stenst Evrópusambandsstaðalinn Euro 6 losar til dæmis u.þ.b. 15% minni koltvísýring en sambærilegar gerðir með bensínvél. Miðað við þetta hafa dísilbílar í Evrópu sparað u.þ.b. 1.000.000.000 tonn af koltvísýringi undanfarin 20 ár. Og vegna þess að sótsíur hafa verið staðalbúnaður í BMW-bílum frá árinu 2006 er hlutur dísilbíla í heildarlosun sótagna úr vélum orðinn nánast að engu.

„Agnir“ er hugtak sem notað er yfir öll föst efni sem dreifast út í andrúmsloftið. Frá náttúrunnar hendi koma agnirnar úr tæringu, fíngerðu ryki, eldgosum og einnig frjókornum. Fyrir utan umferð á vegum eru aðrir mengunarvaldar af mannavöldum t.d. flugferðir, skipaferðir og iðnaður. Um það bil 20% agna berast úr bílum, en hjólbarðasvarf og loftókyrrð eru stærri orsakavaldar en útblástursefni. Og vegna þess að sótsíur hafa verið staðalbúnaður hjá BMW Group frá árinu 2006 losa bílarnir okkar nánast engar sótagnir úr vélunum.

Koltvísýringur er gróðurhúsalofttegund sem myndast t.d. við bruna á kolum, dísilolíu, jarðgasi og viði. Þetta er lofttegund sem gegnir mikilvægu hlutverki í náttúrunni og efnaskiptum margra lífvera og plantna. Í of miklu magni hefur koltvísýringur mikil áhrif á gróðurhúsaáhrifin og þar með á loftslagsbreytingar. Innan Evrópusambandsins ber umferð ábyrgð á rétt tæplega 30% allrar koltvísýringslosunar, þar af stafa 72% losunarinnar frá umferð á vegum. Ef ekki væri fyrir dísilvélar, sem losa minni koltvísýring en bensínvélar því þær eru sparneytnari, væru losunargildi koltvísýrings umtalsvert hærri.

Köfnunarefnisoxíð er yfirheiti fyrir nituroxíð, gaskenndu oxíðin í köfnunarefni (N). Of hár styrkur köfnunarefnisoxíðs veldur álagi á lungu og getur haft skaðleg áhrif á plöntur. Köfnunarefnisoxíð myndast við háhitabruna eldsneytis, kola, olíu, viðar og sorps. Á milli 1990 og 2017 dróst losun köfnunarefnisoxíðs frá umferð saman um rúmlega 60%. Því var hlutur umferðar í heildarlosun köfnunarefnisoxíðs u.þ.b. 37,5% árið 2017. BMW notar fjölþætta aðferð til að draga úr köfnunarefnisoxíði og í dag er þessi aðferð almennt álitin vera sérlega árangursrík. Að draga úr útblæstri vélarinnar og endurvinna útblásturslofttegundir eru tveir þættir í aðferðinni, en þar að auki er notast við hreinsibúnað fyrir útblástur með NSC-kerfinu (Nitrogen Oxide Storage Catalytic Converter) og SCR-kerfinu (Selective Catalytic Reduction). SCR-kerfið vinnur með hitastigi útblásturslofttegunda og AdBlue-innspýtingunni og breytir eitruðu köfnunarefnisoxíðinu í vatn og köfnunarefni sem er skaðlaust.
Í nýju sex strokka dísilvélinni frá BMW hefur fyrra hreinsibúnaðarkerfi – sem samanstóð af NSC-kerfi, sótsíu og SCR-kerfi á undirvagni – verið skipt út fyrir enn skilvirkara kerfi. Þar vinnur SCR-kerfi (sem byggir á sótsíu) nálægt vélinni með SCR-kerfi á undirvagninum og saman sinna kerfin ótal vélarþáttum þar sem hámarkshvörfun köfnunarefnisoxíðs er markmiðið. Þessi aðferð leggur einnig grunninn að viðmiðum framtíðarinnar hvað varðar útblásturslofttegundir.

Í staðli Evrópusambandsins hvað varðar útblásturslofttegundir er að finna hámarksgildi útblásturs eftir gerð ökutækis og vélar. Ár hvert þurfa ný ökutæki að standast sífellt strangari reglugerðir yfir útblásturslofttegundir til að hljóta samþykki. Allir nýir bílar frá BMW Group standast Euro 6-staðalinn fyrir útblásturslofttegundir, bæði dísilbílar og bensínbílar. Upplýsingar um útblástursflokkun þíns bíls út frá gerðarviðurkenningu Evrópusambandsins í kafla V9 í gerðarviðurkenningarvottorðinu.

Til að uppfylla útblástursmörk Evrópusambandsins í mjög menguðum borgum og bæta loftgæði til lengri tíma er nú að finna í sumum evrópskum borgum umhverfisvæn svæði/svæði með útblásturstakmörkunum þar sem umferð er takmörkuð. Bílar mega aðeins fara inn á þessi svæði að uppfylltum tilteknum skilyrðum, t.d. með útblásturslímmiðum eða staðfestingu á tilteknum útblástursflokkunum. Nýir bílar frá BMW Group, bæði með bensín- og dísilvélum, standast Euro 6-útblástursstaðalinn og eru því leyfðir á flestum umhverfisvænum svæðum í Evrópu.

Útblásturslímmiðinn veitir upplýsingar um útblástursflokkun bílsins hjá Evrópusambandinu. Í sumum evrópskum borgum, t.d. Berlín, er hann áskilinn þegar ekið er inn á umhverfisvænt svæði með takmörkunum á útblæstri. Sem stendur geta bílar fengið rauðan, gulan eða grænan útblásturslímmiða eða engan límmiða, allt eftir magni mengunarvalda í útblæstri. Nýir bílar frá BMW Group standast allir Euro 6-útblástursstaðalinn og fá því grænan útblásturslímmiða við skráningu. Þannig getur þú ekið nýja BMW-bílnum á flestum umhverfisvænum svæðum í Evrópu.

Skammstöfunin WLTP stendur fyrir „Worldwide Harmonized Light Vehicles Test Procedure“.
Þetta er ný prófunaraðferð til að ákvarða gildi fyrir eldsneytisnotkun og losun koltvísýrings á raunhæfari hátt, sem verður lögbundin fyrir öll ökutæki frá og með september 2018. WLTP mun koma í staðinn fyrir NEDC-prófunaraðferðina sem áður var í gildi.

Eyðsla og útblástur ökutækis byggist á aksturslagi og öðrum þáttum. Þess vegna hefur akstursgögnum fyrir WLTP verið safnað um allan heim. Þessi gögn voru notuð til að skilgreina fjögur stig með ólíkum meðalhraða: litlum, miðlungs, miklum og mjög miklum. Innan hvers þessara stiga eru ólík stig hröðunar, hemlunar og stöðvunar til að lýsa aðstæðum sem tengjast daglegu aksturslagi. Samsetning þessara stiga myndar prófunarferlið og niðurstöður úr því koma saman í samsettu gildi í upplýsingum framleiðandans. Þar sem rafbílar og hybrid-bílar eru mest notaðir í innanbæjarakstri bætist fimmta stigið við í þeirra tilfelli: Borgarakstur. Þar er miðað við meðalstig á litlum og miðlungs hraða.

Upptaka WLTP-prófunarferlisins verður til þess að gildi fyrir eldsneytisnotkun og koltvísýringslosun verða nær gildum í raunverulegri, daglegri notkun. Þar sem einnig er tekið tillit til aukabúnaðar í WLTP-prófuninni verða gildin enn raunhæfari þar sem þau byggja á útfærslu þíns ökutækis. Á sama tíma skila raunverulegri gildi sér hins vegar í meiri eyðslu og losun koltvísýrings fyrir ökutæki með brunahreyfil og styttra drægi rafhlöðu fyrir rafmagnsbíla og tengiltvinnbíla. Þetta gæti haft í för með sér hærri koltvísýringsskatta, allt eftir löggjöf í hverju landi fyrir sig.

Skammstöfunin RDE stendur fyrir „Real Driving Emissions“ eða „raunverulegur útblástur við akstur“. Þetta er ný aðferð til að ákvarða mengunarvalda eins og köfnunarefnisoxíð og sótagnir. Mikilvægasti þátturinn er að mælingin á sér stað á veginum við raunveruleg akstursskilyrði en ekki á rannsóknarstofu. Tæki sem kallast PEMS (Portable Emissions Measurement System) er fest við útblástursrör prófunarökutækisins í þessum tilgangi.

Euro 6 er heiti gildandi staðals fyrir mengunarvalda í útblæstri. Hann skilgreinir lægri hámarksgildi fyrir sótagnir og útblástur köfnunarefnisoxíðs en EU5. Frá september 2018* verður EU6c-útblástursstaðallinn gerður skyldubundinn og hann tilgreinir enn lægri mörk fyrir sótagnir frá ökutækjum með bensínvélar en EU6b. Sömu viðmiðunarmörk gilda fyrir ökutæki með dísilvélar innan ferlisins, bæði í EU6b og Eu6c. EU6d-TEMP frá september 2019* og EU6d frá janúar 2021 munu lækka viðmiðunarmörkin fyrir magn agna og köfnunarefnisoxíðs í samræmi við RDE.
*Gildir um ný ökutæki. Nýjar bílgerðir þurfa að lúta nýju útblástursstöðlunum einu ári áður.

Fljótandi ammoníaki sem kallast AdBlue® er dælt inn í dísilvélar til að minnka gildi útblástursefna í ökutækjum enn frekar. SCR-kerfi með AdBlue® dregur allt að 90% úr köfnunarefnisoxíði. Það sem eftir verður er vatnsgufa, köfnunarefni og koltvísýringur. Það sem eftir verður er vatnsgufa, köfnunarefni og koltvísýringur.

BMW notar BluePerformance-tækni til að minnka útblástur köfnunarefnisoxíðs frá ökutækjunum sínum enn frekar. Með þessari tækni er hægt að bæta útblástursskilvirkni dísildrifa enn frekar. Til viðbótar við dísilsótsíu og NSC-kerfi eru allar fjögurra strokka BMW-dísilvélar búnar SCR-kerfi með AdBlue®-innspýtingu sem dregur verulega úr köfnunarefnisoxíði í útblæstri. Þegar ný kynslóð sex strokka dísilvéla var kynnt til sögunnar árið 2020 var geymsluhólfi fyrir hvarfakút nálægt vélinni skipt út fyrir enn skilvirkara SCR-kerfi, sem einnig er staðsett nálægt vélinni. Með þessu er hvörfun köfnunarefnisoxíðs orðin enn betri en áður, ekki síst í innanbæjarakstri. Annar SCR-hvarfakútur sem er áfram staðsettur í undirvagninum kemur líka til aðstoðar og einnig er AdBlue-skömmtunarkerfi til staðar í sumum bílum.

Sótsía er ráðstöfun til að draga úr sótögnum í dísilvélum og bensínvélum.

Þar sem rafbílar og hybrid-bílar eru mest notaðir í innanbæjarakstri bætir WLTP-prófunin fimmta stiginu við fyrri stigin fjögur, lítill, miðlungs, mikill og mjög mikill: Borgarakstri. Hann samanstendur af þeim hraðastigum sem einkenna innanbæjarakstur framar öðru: Lítinn og miðlungs. Þetta skilar raunhæfara mati á drægi sem gefa skal upp.